توافق نامه شینگن چیست؟

توافق نامه شینگن یک معاهده چند جانبه است که اجازه سفر آزاد در داخل و خارج از کشورهای عضو آن را می دهد. 26 کشور اروپایی تشکیل دهنده منطقه شینگن، کنترل مرزی مسافرینی که از مرزهای آنها عبور می کنند را حذف کرده و دارای یک سیاست واحد در مورد ویزا هستند.

تاریخچه توافق نامه شینگن

توافق نامه شینگن که مبتنی بر اصل سفر آزاد است در پی تمایل جمعی برای کاهش محدودیت های سفر برای اروپاییانی که به دنبال زندگی ، کار و سفر در سراسر قاره اروپا و جزایر آن هستند، شکل گرفت. لغو کنترل های مرزی به اروپاییان اجازه می دهد تا آزادانه و بدون محدودیت سفر کنند و ضمن افزایش کیفیت زندگی برای میلیون ها نفر، تجارت و کسب و کار را در داخل و در سراسر کشورهای عضو گسترش دهند.

علی رغم پذیرش گسترده این پیمان، تلاش برای لغو کنترل مرزی بین کشورهای اروپایی با توجه به وسعت وظیفه، تعداد کشورهای درگیر و جنبه های فنی آن تقریباً بلافاصله با مشکلات عملی روبرو شد. با وجود این مشکلات، در تاریخ 14 ژوئن 1985، پس از مذاکرات دیپلماتیک معاهده ای پیشنهاد شد که لغو موقتی کنترل مرزها را پیشنهاد داد. توافق نامه شینگن که در خارج از منطقه شینگن، لوکزامبورگ امضا شد، پس از چند دهه لازم الاجرا شد. این پیمان در ابتدا توسط پنج کشور عضو از جمله بلژیک ، فرانسه ، آلمان (در آن زمان آلمان غربی) ، لوکزامبورگ و هلند امضا شد ، 20 کشور دیگر طی این معاهده در دهه های بعدی به این کشور پیوستند. توافق نامه شینگن در سال 1990 از طریق کنوانسیون شینگن که یک سیاست مشترک برای ویزا را ارائه می داد، گسترش یافت و سرانجام در سال 1995 در هفت کشور عضو آن لازم الاجرا شد. نه سال بعد ، این قرارداد به بخشی از قانون اتحادیه اروپا تبدیل شد. امروزه روابط بین اتحادیه اروپا و منطقه شینگن به طرز باورنکردنی بهم نزدیک است و مهمترین نهادهای اروپا قانون شینگن را به عنوان منبع اساسی قوانین حاکمیتی خود اتخاذ می کنند.

توافق نامه امروز شینگن

امروزه بیش از 400،000،000 نفر در منطقه شینگن زندگی می کنند و این منطقه 4،312،099 کیلومتر مربع را تحت پوشش قرار می دهد.

امروزه تنها چهار کشور اتحادیه اروپا در خارج از محدوده شینگن باقی مانده اند. این چهار کشور از نظر قانونی ملزم به عضویت در توافق نامه در آینده هستند (و در حال حاضر نیز در حال پیوستن به آن هستند). این کشورها عبارتند از: بلغارستان ، کرواسی ، قبرس و رومانی. از طرف دیگر ، چهار کشور غیر اتحادیه اروپا وجود دارند که عضوی از منطقه شینگن هستند: ایسلند ، لیختن اشتاین ، نروژ ، سوئیس .

با وجود تعهد به گشودن مرزها برای کشورهای عضو، قانون تعلیق موقت توافق نامه شینگن امکان برقراری مجدد کنترل های مرزی در یک کشور شینگن را برای مدت کمتر از 30 روز فراهم می کند. با این حال این استثنا موقت بوده و فقط در موارد استثنایی که تهدیدی جدی برای امنیت ملی یا سیاست های عمومی یک کشور وجود داشته باشد، این قانون اعمال می گردد. در صورت چنین اقدامی غیرمعمولی ، پارلمان اروپا و کمیسیون اروپا و همچنین عموم مردم اروپا باید از آن مطلع شوند.

لیست کشورهای توافق نامه شینگن

کشورهای زیر کشورهای عضو توافق نامه شینگن هستند که روی هم رفته منطقه شینگن را تشکیل می دهند (به ترتیب حروف الفبا عبارتند از):  

1. اتریش14. لیختن اشتاین
2. بلژیک15. لیتوانی
3. جمهوری چک16. لوکزامبورگ
4. دانمارک17. مالت
5. استونی18. هلند
6. فنلاند19. نروژ
7. فرانسه20. لهستان
8. آلمان21. پرتغال
9. یونان22. اسلواکی
10. مجارستان23. اسلوونی
11. ایسلند24. اسپانیا
12. ایتالیا25. سوئد
13. لتونی26. سوئیس
  • تمام کشورهای شینگن به جز ایسلند و مالتا در سرزمین اصلی اروپا واقع شده اند.
  • از آنجا که کشورهای کوچک آندورا ، موناکو ، سان مارینو و واتیکان کشورهای اروپایی محصور در قلمرو کشورهای عضو شینگن هستند، اگرچه از لحاظ فنی جزء قرارداد نیستند اما عملاً بخشی از منطقه شینگن هستند.

توافق نامه شینگن چگونه عمل می کند؟

توافق نامه شینگن کنترل مرزهای داخلی در داخل و خارج از منطقه شینگن را حذف می کند ، به این معنی که در بیشتر موارد، به محض ورود قانونی به یک کشور شنگن دسترسی به کل منطقه را پیدا کرده اید. با این حال همه 26 کشور، به دلیل عدم کنترل مرزهای داخلی خود، محدودیت هایی برای دسترسی به منطقه شینگن اتخاذ کرده اند. این محدودیت ها از نظر عملی به این معنا هستند:

  • اگر شهروند یکی از ایالت های شینگن هستید ، برای ورود به هیچ یک از کشورهای شینگن نیازی به ویزا ندارید.
  • اگر شهروند کشوری غیر از کشورهایبدون ویزا در زیر باشید ، برای ورود به منطقه شینگن باید درخواست ویزا کنید.
  • اگر شهروند یکی ازکشورهای بدون ویزا در زیر باشید، برای ورود به منطقه شینگن نیازی به ویزا نخواهید داشت.

توافق نامه شینگن کشورهای بدون ویزا

کشورهای زیر جزو توافق نامه شینگن نیستند ، اما شهروندان این کشور ها برای ورود به منطقه شینگن نیازی به ویزا ندارند:

1. آلبانی

2. آنتیگوا و باربودا

3. آرژانتین

4. استرالیا

5. باهاماس

6. باربادوس

7. بوسنی و هرزگوین

8. برزیل

9. برونئی

10. کانادا

11. شیلی

12. کلمبیا

13. کاستاریکا

14. دومینیکا

15. السالوادور

16. جورجیا

17. گرانادا

18. گواتمالا

19. هندوراس

20. هنگ کنگ

21. اسرائیل

22. ژاپن

23. کیریباتی

24. ماکائو

25. جمهوری یوگسلاوی مقدونیه سابق

26. مالزی

27. جزایر مارشال

28. موریس

29. مکزیک

30. میکرونزی

31. جمهوری مولداوی

32. مونته نگرو

33. نیوزیلند

34. نیکاراگوئه

35. پالائو

36. پاناما

37. پاراگوئه

38. پرو

39. سنت كیتس و نویس

40. سنت لوسیا

41. سنت وینسنت و گرنادین

42. ساموآ

43. صربستان

44. سیشل

45. سنگاپور

46. جزایر سلیمان

47. کره جنوبی

48. تایوان

49. تیمور شرقی

50. تونگا

51. ترینیداد و توباگو

52. تووالو

53. اوکراین

54. امارات متحده عربی

55. انگلستان

56. ایالات متحده آمریکا

57. اروگوئه

58. وانواتو

59. ونزوئلا

همچنین برای این کشور ها نیز نیازی به درخواست ویزا نیست: شهروندان سرزمین های بریتانیا (BOTC)، شهروندان خارج از انگلیس (BOC) ، افراد تحت حمایت انگلیس (BPP) و افراد انگلیسی (BS).

توافق نامه شینگن کشورهای به غیر از کشورهای بدون ویزا

شهروندان کشورهای زیر برای ورود به منطقه شینگن باید ویزای شینگن دریافت کنند:

1. افغانستان53. لائوس
2. الجزایر54. لبنان
3. آنگولا55. لسوتو
4. ارمنستان56. لیبریا
5. آذربایجان57. لیبی
6. بحرین58. ماداگاسکار
7. بنگلادش59. مالاوی
8. بلاروس60. مالدیو
9. بلیز61. مالي
10. بنین62. موریتانی
11. بوتان63. مغولستان
12. بولیوی64. مراکش
13. بوتسوانا65. موزامبیک
14. بورکینافاسو66. ناميبيا
15. میانمار67. نائورو
16. بوروندی68. نپال
17. کامبوج69. نیجر
18. کامرون70. نیجریه
19. کیپ ورد71. کره شمالی
20. جمهوری آفریقای مرکزی72. عمان
21. چاد73. پاکستان
22. چین74. گینه نو پاپوا
23. کوموروس75. فیلیپین
24. کنگو76. قطر
25. ساحل عاج77. روسیه
26. کوبا78. رواندا
27. جمهوری دموکراتیک کنگو79. سائوتومه و پرینیپ
28. جیبوتی80. عربستان سعودی
29. جمهوری دومینیکن81. سنگال
30. اکوادور82. سیرا لئون
31. مصر83. سومالی
32. گینه استوایی84. آفریقای جنوبی
33. اریتریا85. سودان جنوبی
34. اتیوپی86. سری لانکا
35. فیجی87. سودان
36. گابن88. سورینامی
37. گامبیا89. سوازیلند
38. غنا90. سوریه
39. گینه91. تاجیکستان
40. گینه-بیسوائو92. تانزانیا
41. گویان93. تایلند
42. هایتی94. توگو
43. هند95. تونس
44. اندونزی96. ترکیه
45. ایران97. ترکمنستان
46. عراق98. اوگاندا
47. جامائیکا99. ازبکستان
48. اردن100. ویتنام
49. قزاقستان101. یمن
50. کنیا102. زامبیا
51. کویت103. زیمبابوه
52. قرقیزستان 

اتباع کشورهای سرزمین های زیر نیز نیاز به دریافت ویزای شینگن دارند: کوزوو و فلسطین .

موارد مثبت و منفی توافق نامه شینگن

شاید توجه کرده باشید که کشورهای بدون ویزا به منطقه شینگن اکثرا کشورهای ثروتمند در نیم کره شمالی زمین هستند. سیاست توافق نامه شینگن دسترسی به کشورهای فقیر را محدود کرده و از کشورهای ثروتمند استقبال می کند، منتقدان این توافق نامه معتقدند که قانون سفر بدون ویزا فقط به کشورهای تحت توافق نامه ویزای شینگن منحصر شده و کشورهای فقیر / ناپایدار را که عمدتا در آسیا و خاورمیانه و آفریقا قرار دارند، به حاشیه می برد. با این حال به توافق نامه شینگن اشکلاتی وارد است. یکی از معایب توافق نامه شینگن این است که مزایای آن مختص شهروندان کشورهای عضو است و هزینه سفر و آزادی آنها به کشورهای غیر شنگن، به ویژه کشورهایی که در جنوب جهانی واقع شده اند، تحمیل می شود. در مقابل طرفداران توافق نامه شینگن استدلال می کنند که بحث برانگیزترین جنبه آن – جامعیت آن – با کاهش دسترسی افراد از کشورهای خاص، امنیت میلیون ها نفر را که در داخل این منطقه زندگی می کنند، افزایش داده است.

برخی از منتقدین چنین استدلال می کنند که توافق نامه شینگن به اندازpه کافی انحصاری نیست و شاید بیشتر از کسانی استقبال می کند که می خواهند با گرفتن ویزای خود در درازمدت برای اقامت یا حتی ارتکاب جرم از سیاست درهای باز آن سو استفاده کنند. بحران تداوم مهاجرت یک آزمایش همیشگی برای توافقنامه شینگن بوده است، زیرا مهاجران و پناهجویان ناامید از تلاطم اقتصادی و سیاسی در خاورمیانه و شمال آفریقا فرار کرده و برای درخواست پناهندگی در اروپا از مدیترانه عبور می کنند.

علیرغم انتقادات وارده به منطقه شینگن، اهمیت توافق نامه شینگن در رعایت اصل سفر آزادانه است. این توافقنامه فرصت های سفر و خوشحالی شخصی میلیون ها اروپایی را افزایش داده است. کاهش کنترل های مرزی موجب افزایش همکاری های اقتصادی شده، موانع تحقیق و همکاری های علمی و دانشگاهی را از بین برده و در نتیجه نه تنها باعث گستردگی علم و دانش در اروپا بلکه کل جهان شده است.