ETIAS – Avrupa Seyahat Bilgileri ve Yetkilendirme Sistemi

ETIAS nedir?

• Kasım 2023’te çıkacağı beklenen Avrupa Seyahat Bilgileri ve Yetkilendirme Sistemi (European Travel Information and Authorization System) olan ETIAS, Schengen bölgesine gelen vizeden muaf kişilerin oluşturabileceği tehditleri saptamak için kurulmuş bir sistemdir.
• Etkinleştikten sonra, ETIAS güvenlik riskleri, biyolojik tehditler (hastalık) ve yasa dış göç örüntüleri gibi vizeden muaf kişilerin teşkil edebileceği güvenlik sorunlarını saptamaya ve azaltmaya çalışır.
• Yani ETIAS’ın amacı, Schengen bölgesine giden vizesiz kişilere ek güvenlik ve geçmiş araştırması yaparak olası güvenlik açıklarını kapatmaktır.
• ETIAS ayrıca Schengen’le alakalı bürokrasi ile Schengen giriş noktalarındaki gecikmeleri azaltarak ve potansiyel ziyaretçilerin seyahat seçeneklerini anlamalarına yardımcı olarak, vizeden muaf ülkelerden Schengen bölgesine gelen vatandaşların seyahatlerini kolaylaştırmayı amaçlamaktadır.
• ETIAS, Schengen Anlaşması‘nın özgür dolaşım prensibinin yanı sıra, üyeleri için açık kaynak ve güvenlik taahhüdünü esas alır.

ETIAS’ın Schengen vizesinden farkı nedir?

ETIAS bir vize DEĞİL, seyahat yetkisidir. Bu sebeple ETIAS, Schengen vizesinden şu şekillerde ayrılır:

• ETIAS yetkisi, konsolosluk ve elçiliklerden alınamaz.
• ETIAS parmak izi gibi biyometrik bilgiler vermenizi zorunlu kılmaz.
• ETIAS başvuru ücreti, Schengen başvuru ücretine kıyasla çok daha ucuzdur (ETIAS 7 avro, Schengen 80 avro). Bu sebeple, ETIAS almanız için herhangi bir mali bilgi vermeniz gerekmez.
• ETIAS formlarını doldurmak için birkaç dakika yeterlidir. Birçok farklı sayfa doldurmanızı ve çok sayıda ek belge ve materyal sunmanızı isteyen Schengen vizesi için başvuru yapmak çok daha uzun sürer.
• ETIAS yetkilendirmesinin işlem süresi, Schengen vizesine göre çok daha kısadır (ETIAS ortalama 10 dakika, Schengen ortalama 15 gün).
• ETIAS birkaç yıl boyunca sınırsız sayıda giriş için geçerliyken Schengen vizeleri 180 günlük dönem içinde 90 gün geçerlidir.

ETIAS kimleri etkiler ve etkilemez?

• ETIAS, Schengen üye devletlerinin vatandaşlarını ETKİLEMEZ.
• ETIAS, Schengen’e üye olmayan AB ülkelerinin vatandaşlarını ETKİLEMEZ.
• ETIAS, Schengen bölgesine seyahat etmek için vizeye ihtiyacı olan üçüncü taraf ülkelerin vatandaşlarını ETKİLEMEZ.
• ETIAS, Schengen bölgesine seyahat için vizeye ihtiyacı olmayan AB dışındaki ülkelerin vatandaşlarını ETKİLER.
• Aşağıdaki vizeden muaf 59 ülkenin vatandaşları, yeni ETIAS sistemine tabi olacaktır:

BREXIT’in sonucu olarak, Birleşik Krallık vatandaşlarının yanı sıra, Britanya vatandaşları (Denizaşırı), Britanya denizaşırı toprakları vatandaşları (BOTC), Britanya denizaşırı vatandaşları (BOC), Britanya korumalı kişiler (BPP) ve Britanya uyrukluların (BS) ETIAS çıkarması zorunlu olacaktır.

ETIAS’a nasıl başvurulur

• Vizeden muaf bir ülkenin Schengen bölgesine seyahat etmek isteyen bir vatandaşıysanız, ya ETIAS resmî sitesinden ya da telefon uygulamasından ETIAS online başvuru formunu doldurabileceksiniz.
• Verdiğiniz bilgiler, sınır ve güvenliğe ilişkin bilgilerin bulunduğu Avrupa Birliği veri sistemlerinde gözden geçirilir.
• Bu veri tabanları şunlardır: SCHENGEN VIS (Vize Bilgi Sistemi), EUROPOL DATA, ve SLTD (Interpol).
• ETIAS herhangi bir suç geçmişi veya negatif göç geçmişiniz var mı diye kolektif veri tabanından geçmiş araştırması yapar.
• Sistem muhtemelen aşağıdaki bilgileri vermenizi isteyecektir:
  • Temel bilgiler (isim, yaş, doğum yeri vb.).
  • Seyahat belgesi (pasaport numarası, bitiş tarihi vb.).
  • Schengen vizesi geçmişi (Schengen bölgesine girişiniz reddedildi mi ya da bölgeden hiç atıldınız mı gibi).
  • ETIAS sabıka kaydı soruları (Kişi geçmişine ait AB’nin güvenliğiyle ilgili olabilecek sorular).
  • Eğer sizin adınıza başka biri başvuru yapıyorsa, kendilerine veya temsil ettikleri kişiye ait temel bilgileri sunmaları gerekir.
• Eğer 18 yaşından büyükseniz, 7 avroluk bir ETIAS ücreti ödemeniz istenir.
• Ödeme yapıldıktan sonra, ETIAS başvuru işlemlerinizi yapmaya başlar. Bu işlem normalde en fazla 10 dakika sürse de istisnai durumlarda bu süre 30 güne kadar çıkabilir. Eğer başvurunuzda şüphe uyandıran bir şey varsa, ETIAS Merkezi Birim ve ETIAS Ulusal Birim(ler) tarafından bizzat kontrol edilir. Verilen karar üç unsura bağlı olacaktır: ETIAS başvuru sorularına verdiğiniz cevaplar, seyahat belgeleriniz ve AB’nin güvenlik veri tabanlarında yapılan geçmişinize ait sorgulama.
• Çoğu kişinin sistemde adı çıkmaz ve sonuç olarak bu kişilere ETIAS seyahat yetkisi verilir. Bu yetkiye yaygın ama yanlış olarak ETIAS seyahat izni ya da ETIAS seyahat vizesi denmektedir.
• Bu belge 3 yıl ya da seyahat belgelerinizin süresi dolana kadar geçerlidir. Eğer başvurunuz kabul edilmezse, ETIAS alamazsınız.
• ETIAS ret kararı için size bir sebep sunar. Bu karar itiraz etme hakkına sahipsinizdir.
• Eğer ETIAS başvurunuz onaylanırsa, Schengen bölgesine özgürce gidebilirsiniz. Schengen bölgesine girmek için uçak veya bir deniz taşıtına bindiğinizde, taşıyıcı, geçerli bir ETIAS seyahat yetkisine sahip olup olmadığınızı kontrol eder.
• ETIAS’ın geçerliliğine ilişkin son bir kontrol, Schengen sınırını geçiş noktasında sınır çalışanları tarafından yapılır.
• Eğer ETIAS yetkinizin geçerli olduğuna karar verilirse, Schengen üye ülkesine girmekte ve Schengen bölgesi boyunca seyahat etmekte özgürsünüzdür.

ETIAS Hakkında Ek Bilgiler

• ETIAS henüz yürürlüğe girmediği için pratikte nasıl çalışacağı kesin değildir.
• Bu sebeple, sistem ve başvuru sürecine ait yukarıdaki yapı, format ve adımlar değişikliğe tabidir.
• Vizeden muaf AB dışı bir ülkenin Schengen bölgesine girmek isteyen bir vatandaşıysanız, ETIAS’a ilişkin en güncel bilgileri almak için girmek istediğiniz Schengen ülkesinin konsolosluk yetkilileriyle iletişime geçmeniz tavsiye edilir.